Fokus: Zakon o zaštiti stanovništva od izloženosti duvanskom dimu
Dana 15.05.2010. godine stupio je na snagu Zakon o zaštiti stanovništva od izloženosti duvanskom dimu („Službeni glasnik RS“, br. 30/2010)(u daljem tekstu: „Zakon“), a dana 20.10.2010. godine Pravilnik o obliku i sadržaju znaka zabrane pušenja i znaka da je pušenje dozvoljeno u određenom prostoru, načinu isticanja tih znakova, obrascu izveštaja o povredi zabrane pušenja, vrsti potrebnih dokaza o pušenju i načinu na koji se oni prikupljaju i na koji se utvrđuje prisustvo duvanskog dima u prostoru u kome je pušenje zabranjeno, kao i o obrascu za naplatu novčane kazne na licu mesta („Službeni glasnik RS“, br. 73/2010)(u daljem tekstu: „Pravilnik“).
Rok za usklađivanje sa zakonom i krug lica na koja se zakon primenjuje
Zakonom je propisana obaveza pravnih lica i preduzetnika da usklade svoj rad sa odredbama istog u roku od 180 dana od dana stupanja na snagu Zakona odnosno do 11.11.2010. godine.
Prostor u kome je zabranjeno pušenje
Predmetnim Zakonom propisana je zabrana pušenja u svakom zatvorenom radnom prostoru.
Pod radnim prostorom podrazumeva se svaki zatvoreni prostor koji služi za obavljanje poslova, kao i svaki povezani i drugi pripadajući zatvoreni prostor, kao što su hodnici, liftovi, stepeništa, predvorja, zajedničke prostorije, toaleti, čekaonice, kantine, pomoćni objekti, magacini, garaže, službena vozila za prevoz ljudi ili robe i dr.
Lice zaduženo za kontrolu zabrane pušenja
Kontrolu zabrane pušenja i sprovođenje mera zabrane pušenja kod Poslodavca sprovodi odgovorno lice za kontrolu zabrane pušenja (u daljem tekstu: „Odgovorno lice). Odgovorno lice u smislu Zakona je lice koje rukovodi radom, odnosno obavljanjem delatnosti ili na drugi način rukovodi zatvorenim, radnim prostorom, kao i vlasnik prostora, odnosno lice kome je pravo korišćenja preneo vlasnik prostora u kome je u skladu sa zakonom zabranjeno pušenje, odnosno preduzetnik koji obavlja delatnost u skladu sa zakonom.
Odgovorno lice dužno je da obezbedi zatvoreni radni prostor bez duvanskog dima, kao i da obezbedi da se u tom prostoru ne nalaze opušci duvanskih proizvoda i pepeljare.
Zakon predviđa mogućnost da odgovorno lice pismeno zaduži jednog ili više zaposlenih lica da u njegovo ime i za njegov račun kontrolišu zabranu pušenja, osim u slučaju obavljanja delatnosti u smenama, kada je odgovorno lice dužno to da učini.
U slučaju povrede zabrane pušenja, lice zaduženo za kontrolu zabrane pušenja dužno je da usmeno naloži prekršiocu da prestane sa pušenjem, kao i da preduzme mere da se iz prostora udalji lice koje i posle usmenog naloga ne prestane sa pušenjem, te da pokrene odnosno predloži pokretanje postupka za utvrđivanje povrede radne discipline u skladu sa zakonom ili aktom poslodavca.
Izveštaj o povredi zabrane pušenja, popunjava se na odgovarajućem Obrascu, koji čini sastavni deo Pravilnika, odmah po učinjenoj povredi i čuva se najmanje 12 meseci od dana kada je sačinjen.
Odgovorno lice je odgovorno ako se u prostoru u kome je pušenje zabranjeno zatekne lice koje puši.
Prostorija namenjena za pušenje
Predmetnim zakonom propisano je da izuzetno, Poslodavac može u zatvorenom radnom prostoru da odredi posebnu prostoriju namenjenu isključivo za pušenje.
Posebna prostorija iz prethodnog stava mora da ispunajva sledeće uslove:
• U istoj ne može da se da se obavlja delatnost Poslodavca;
• Iznad vrata ili uz vrata mora da postoji oznaka: „Prostorija za pušenje“, kao i broj lica koja u isto vreme mogu biti u prostoriji za pušenje, u zavisnosti od kapaciteta ventilacionog sistema za prečišćavanje vazduha;
• Ispred ulaza u prostoriju za pušenje kao i u samoj prostoriji za pušenje mora se obezbediti da se u slučaju kvara ventilacionog sistema automatski pojavi oznaka: „Zabranjeno pušenje zbog kvara na ventilacionom sistemu“;
• Prostorija za pušenje mora biti zatvorena prostorija u celini i sa kliznim vratima koja se moraju samostalno zatvarati, s tim da se zatvoreni prozori i vrata smatraju kao deo zida te prostorije;
• Prostorija za pušenje mora biti opremljena ventilacionim sistemom koji je sastavni deo prostorije za pušenje koja je fizički odvojena od drugog ventilacionog sistema, s tim da vazduh s duvanskim dimom iz prostorije za pušenje ne sme da prelazi u druge zatvorene prostorije koje se nalaze u tom zatvorenom prostoru;
• Vazduh iz prostorije za pušenje ne sme da se reciklira, nego mora putem ventilacionog sistema biti izveden u otvoreni prostor.
Obaveza isticanja znaka zabrane pušenja i znaka da je pušenje dozvoljeno
Predmetnim propisima propisana je obaveza Poslodavca da na svim ulaznim vratima svakog zatvorenog radnog prostora, kao i na drugim vidnim mestima unutar radnih prostora odnosno unutar svakog pojedinačnog radnog prostora (kancelarija, kabinet, soba i dr.) istakne znak zabrane pušenja, odnosno da na ulaznim vratima svakog zatvorenog radnog prostora u kome je, pod uslovima propisanim zakonom, pušenje dozvoljeno, istakne znak da je pušenje dozvoljeno.
Oblik i sadržaj znaka zabrane pušenja i znaka da je pušenje dozvoljeno propisani su Pravilnikom, a grafički prikazi istih čine njegov sastavni deo.
Obaveza isticanja imena odgovornog lica
Zakonom je propisano da na jednom ili više vidnih mesta u prostoru u kome je zabranjeno pušenje mora biti istaknuto ime odgovornog lica, odnosno ime lica koje je zadužio da u njegovo ime kontroliše zabranu pušenja, s podacima o mestu gde se to lice nalazi i telefonskim brojem na koji se može prijaviti pušenje u tom prostoru.
Propisane kazne
Kršenje zabrane pušenja postoji ako je:
1. Zatečeno lice sa upaljenom cigaretom;
2. Uočeno prisustvo upaljene cigarete;
3. Uočeno prisustvo jedne ili više pepeljara;
4. Uočeno prisustvo jednog ili više opušaka;
5. Uočeno prisustvo duvanskog dima.
Nepostupanje Poslodavca u skladu sa zakonskim obavezama predstavlja prekršaj iz člana 28. Zakona za koji su propisane novčane kazne, i to:
1. Za pravno lice – u iznosu od 500.000 do 1.000.000 dinara;
2. Za odgovorno lice u pravnom licu – u iznosu od 30.000 do 50.000 dinara;
3. Za preduzetnika – u iznosu od 300.000 do 500.000 dinara.
Zakonom je propisana i novčana kazna u iznosu od 5.000 dinara na licu mesta, za fizičko lice ako puši u zatvorenom radnom prostoru.
Preuzmite PDF bilten: Zakon o zaštiti stanovništva od izloženosti duvanskom dimu
Odricanje od odgovornosti: Tekst u prilogu šalje se kao opšte uputstvo i ne predstavlja pravni savet. Copyright Cvetkovic, Skoko & Jovicic 2010.